وجوه اشتراک معرفتشناسی پییر بوردیو و مرتضی مطهری
وجوه اشتراک معرفتشناسی پییر بوردیو و مرتضی مطهری، در سلسله نشستهای حلقه دانشجویی با موضوع «جامعه شناسی سیاسی» بررسی شد. در این نشست موارد ذیل به عنوان وجوه اشتراک معرفتشناسی این دو اندیشمند، مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
۱. نقش جامعه در شکلگیری معرفت: هر دو متفکر بر تأثیر جامعه بر شناخت انسان تأکید دارند. بوردیو با مفهوم «عادتواره» (Habitus) و مطهری با تأکید بر «روح جمعی» و فرهنگ حاکم بر جامعه، نشان میدهند که معرفت صرفاً فردی نیست، بلکه تحت تأثیر بستر اجتماعی شکل میگیرد.
۲. تعامل ذهن و عین: هر دو به رابطه دیالکتیکی بین ذهن (سوژه) و عین (ابژه) معتقدند. بوردیو این رابطه را از طریق «عمل» به عنوان واسطه تبیین میکند، در حالی که مطهری از «وجود ذهنی» و انطباق آن با واقعیت عینی سخن میگوید.
۳. انتقاد از دوگانه انگاریهای کلاسیک: بوردیو و مطهری هر دو از تقابلهای سنتی مانند ذهنگرایی/عینگرایی یا فرد/جامعه فراتر میروند. بوردیو با طرح «ساختارگرایی تکوینی» و مطهری با ترکیب عقل، فطرت و تجربه، به دنبال رویکردی تلفیقی هستند.
۴. تأکید بر عمل: هر دو، عمل (کنش انسانی) را به عنوان عنصر کلیدی در فرآیند شناخت میدانند، اگرچه برداشتشان از عمل متفاوت است.
سلسله نشستهای حلقه دانشجویی با موضوع «جامعه شناسی سیاسی»، روزهای سه شنبه، ساعت ۱۳ در پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی برگزار می شود. در صورت تمایل به حضور در جلسات این حلقه دانشجویی با شماره ۰۲۵۳۱۱۵۶۸۵۵ تماس حاصل نمایید.