کتاب «فقه شیعه و تطور مفهوم قدرت»
نویسنده: محمود فلاح
ناشر: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
تهیه کننده: پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی
سال انتشار: 1403
شابک: 8-902-195-600-978
شماره کتابشناسی ملی: 9518697
درباره کتاب
زمانی که سیدمرتضی در قرن چهارم هجری قمری «رسالة فی العمل مع السلطان» را نوشت، بر این مفروض صحه گذاشت که دانش فقه عهدهدار طراحی الگوی قدرت سیاسی است. بهتدریج چنین تلقی از سوی فقیهان به تطور مفهوم قدرت در فقه منجر شده است. ازاینرو موضوعِ پژوهش حاضر تبیین معناشناسانه جایگاه مفهوم قدرت و چگونگی تطور آن با توجه به ساخت اساسی متون فقهی شیعه در دوره غیبت است. اگر دانش فقه را به مثابه نظام دینی/زبانی در نظر بگیریم، میدانهای معنایی قدرت سیاسی در متون فقهی، بر اساس «حوزه تصوریِ» خاص، با هم پیوند دارند. بررسی انجام شده، نشان میدهد این حوزه تصوری، بازتابِ «جهانبینی قرآنی» در فقه بوده و بر بنیاد دوگانۀ «امام حق» و «امام باطل» جلوه مییابد. امام حقّ نماد قدرت خداوند است و به یاری وحی درستی را در جامعه نهادینه میکند؛ در مقابل امام باطل ترویجدهنده ناراستی در جامعه است. این حوزه تصوری، میدانهای معنایی متنوع قدرت سیاسی را در تاریخ فقه شیعه امامیه، یگانگی بخشیده است.