شاخصهای انتخاب مطلوب از منظر امیرالمومنین علی علیهالسلام
به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، «شاخصهای انتخاب مطلوب از منظر امیرالمومنین علی علیهالسلام» توسط حجت الاسلام والمسلمین علیاکبر ذاکری ارائه گردید. در این نشست، با توجه به انتخابات پیش رو نکاتی در خصوص شیوه انتخاب، رفتار منتخبین و معیارهایی که امیرالمومنین علی(ع) در انتخاب مسئولان داشتهاند بیان شد.
استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در ارائه خود، رفتار امیرالمومنین(ع) را در دو بخش مطرح کرد؛ بخش اول، مواردی که امام علی(ع) در معرض انتخاب شدن بودند، مانند جریان سقیفه و روش امام علی(ع) در معرفی خود و عدم تخریب رقبا. قسمت دوم، مواردی که امام علی(ع) پس از رسیدن به قدرت، برای انتخاب کارگزاران در پی افرادی بودند که آزموده، دارای تجربه عملی و توانمندی عملی، دارای حیا و از خاندان صالح و شایسته بودند.
وی در خصوص علت شرکت امام علی(ع) در انتخابات سقیفه بیان کرد: «مقداد که یکی از یاران خاص امیرالمومنین علی علیهالسلام بود، گفت شما که انتخاب نمیشوی، چرا اصلاً پذیرفتی. پاسخ حضرت این بود که کسانی که مرا کاندید کردند، قبلاً میگفتند که خلافت، ولایت و رسالت نباید در یک خاندان باشد. خواستم بگویم که آنچه که گفته-اند خودشان باور دارند که از پیامبر(ص) نبوده، خودشون باور دارند که نادرست است؛ پس به این علت من خودم را در معرض انتخاب قرار دادم».
ذاکری افزود: «وقتی که امام علی علیهالسلام در این شورا قرار گرفتند یک مناشدهای دارد؛ مناشده یعنی به گواهی گرفتن. افرادی که در شورا بودند را گواهی گرفتند و نکاتی را راجع به شخصیت خودشان گفتند. در این مناشده که مفصلش در خصال شیخ صدوق و در جلد 42 تاریخ دمشق آمده، نکاتی را که حضرت مطرح کردند، مربوط به خودشان است؛ نه تنقیص دیگران، نه تهمت به دیگران. این نشان میدهد که کاندیدایی که میخواهد خودش را در معرض دید قرار بدهد باید چگونه عمل کند».
وی در بخش دوم به معیارها و شاخصهایی که امام علی علیهالسلام برای انتخاب افراد داشتند پرداخت و با اشاره به عهدنامه مالک اشتر بیان کرد: «افرادی را که میخواهی انتخاب کنی، امتحان کرده باشی؛ یعنی امتحانش را پس داده باشد. بدون مشورت با دیگران افراد را انتخاب نکنید. دارای تجربه عملی باشند؛ در عمل نشان داده باشند که توانمندند، میتوانند کار را پیش ببرند. نکته دیگری که ذکر میکند اهل التجربة والحیاء، دارای حیا باشند، حاکمی که قدرت در دست دارد اگر عفیف به مسائل نباشد، طبیعتاً دچار مشکلاتی میشود. و اهل البیوتات الصالحة، از خاندانهای صالح و شایسته باشد. والقدم فی الاسلام، سابقه در اسلام داشته باشد؛ اگر بخواهیم سابقه در اسلام که حضرت در اینجا بیان کرده را با اوضاع اکنون تطبیق بدهیم، به تعبیر مقام معظم رهبری دیدگاه انقلابی داشته باشد».
ذاکری افزود: «یکی از شرایط دیگری که در عهدنامه بیان شده این است که بدترین همکاران تو کسانی هستند که در گذشته با افرادی که عملکرد بدی داشتند با آنها همکاری داشتهاند. بنابراین گذشته عملکرد افراد را هم باید مورد توجه قرار داد. در نسخهای که در تحف العقول هست تعبیر به اهل ورع، پارسایی، سیاست و علم هم جز شاخصها و معیارهایی است که برای افرادی که انتخاب میشوند حضرت مورد توجه قرار داده است». نشست مذکور ذیل هم اندیشی علمی «شکوه انتخابات» به همت پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی و با مشارکت دانشگاه باقرالعلوم(ع)، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی و انجمن مطالعات سیاسی حوزه علمیه برگزار گردید.