حکمرانی در پارادایم اسلامی «به زیستن» را تنها بر امر دنیوی قرار نمیدهد
به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، کرسی ترویجی «انقلاب اسلامی و الگوهای حکمرانی معاصر» با ارائه دکتر علیرضا زهیری در پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی برگزار شد.
در ابتدای این نشست علیرضا زهیری، طرح مفهوم حکمرانی به معنای جدید در ادبیات علوم سیاسی و مدیریت را بیانگر حرکت از پارادایم حکومت (government) یعنی قانونگذاری از بالا به پایین به سوی رویکردی دانست که میکوشد پارامترهای سیستم را به شکلی تنظیم نماید که افراد و نهادها در درون آن عمل کنند و به خودتنظیمی بیانجامد (پارادایم حکمرانی governance). یعنی به تعبیر برخی از نویسندگان، جایگزینی «اعمال قدرت بر» با «واگذاری قدرت به».
وی افزود: “با وجود مطلوبیت حکمرانی در پارادایمهای مدرن نسبت به دوران کلاسیک، انقلاب اسلامی ضمن نقد الگوهای معاصر حکمرانی، الگوی حکمرانی اسلامی را عرضه نمود. حکمرانیهای مدرن در کنار حفظ نظم اجتماعی و دفاع یا تهاجم نظامی، مسئولیت تأمین رفاه اجتماعی و توانمندسازی اقتصادی مردم، آموزش آنها، حقوق آنها در مقام مصرف کننده، برابری موقعیت در عرصههای گوناگون زندگی و در یک کلام «به زیستن» را برعهده دارند. حال آن که حکمرانی در پارادایم اسلامی به دلیل تفاوت در مبانی معرفتشناختی «به زیستن» را تنها بر امر دنیوی قرار نمیدهد؛ بلکه به تبعیت از حدیث نبوی «الدنیا مزرعه الأخرة» رویکردی دو وجهی به «به زیستن» دارد و بر جایگاه ارزشهای مبتنی بر شریعت اسلامی در قوام حکمرانی تأکید دارد. بنابراین برخلاف رویکردهای مدرن که برای انسان شأن و منزلتی اجتماعی قائلند، در رویکرد اسلامی فراتر از آن، انسان در باور دینی «خلیفه الله فی الارض» میشود و منزلتش کرامتمند است؛ «لقد کرمنا بنی آدم» و آزادیاش توأم مسئولیت در برابر خدا میباشد. در این صورت حکمران نه تنها در قبال مردم پاسخگو و مسئولند، بلکه در برابر خدا نیز باید مسئول باشند. بدین ترتیب حکمرانی در گفتمان انقلاب اسلامی سمت و سوی برپایی جامعه طیبه و مدینه فاضله دارد.”
کرسی ترویجی «انقلاب اسلامی و الگوهای حکمرانی معاصر» از سلسه کرسیهای نکوداشت دهه مبارک فجر انقلاب اسلامی است که تحت عنوان «مدرسه انقلاب اسلام» از 12 الی 27 بهمن ماه برگزار گردیدند.