آن چه هیچ قیدى ندارد عدالت است
به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، کرسی ترویجی «انقلاب اسلامی و عدالت سیاسی» از سلسله کرسیهای ترویجی نکوداشت دهه فجر انقلاب اسلامی، در پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی برگزار گردید.
در این نشست سیدکاظم سیدباقری، در اهمیت و ضرورت عدالت گفت: “در اهمیت و ضرورت عدالت همین بس که مقام معظم رهبری بر این باور است که فلسفه وجودی (نظام اسلامی و کارگزاران آن)، عدالت است و همۀ شعارها مثل آزادى و استقلال، قیودى دارند و آن چه هیچ قیدى ندارد عدالت است.”
مدیر گروه سیاست پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، در تعریف عدالت سیاسی افزود: “عدالت سیاسی تخصیص حقمدارانه ارزشها و امتیازات سیاسی است که به دستیابی شهروندان به حقوقشان میانجامد؛ به گونهای که مناصب و فرصتهای سیاسی به تناسب در اختیار آنان قرار میگیرد. با عدالت سیاسی، بستر «انتخاب شهروندان» فراهم و مسیر جامعه برای رسیدن به «حقوق سیاسی» گشوده میشود.”
وی افزود: “امروزه حاکم مطرح نیست، نهادهای حکومتی مطرح است. چه کسی باید حکومت بکند مطرح نیست، چگونه میتوان حکومت کرد، مطرح است، مساله امروز عبارت است از چگونگی عقلانی- عادلانه شدن سازمان حکومت. عدالت ساختاری و ساختار عادلانه مهم است. درست که نفس عادلانه و عدالت درونی و معنوی مهم است اما چه بسا که شخصی با همین عدالت هم ظلم می کند زیرا که ساختار مهیا نیست و هر چه تلاش کند دستش به جایی نمی رسد یا آن که فرد می خواهد اما اشتباه تشخیص می دهد.
لذا در عدالت سیاسی، ساختار، مجموعه عادلانه در کنار عدالت فردی از اهمیتی دوچندان برخوردار است. نایینی تلاش می کند تا ساختار عادلانه مشروطه را فراهم کند. در ساختار عادلانه، امور مشورتی سامان می گیرد.”
سیدباقری در انتها توصیههای سیاستی ذیل را در راستای عدالت سیاسی پیشنهاد داد: “۱. کاستن از نقش دولت با نقش دادن به سمنها و حضور فعالانه مردم ۲. توجه به نقش و حضور مردم در ایجاد ساختار سیاسی ۳. اعطای حقوق اندیشوران، متفکرین، منتقدین و حتی مخالفین در چارچوب ۴. تلاش برای رسیدن به فرهنگ عقلانی از راه فراگیر شدن تفکر انتقادی ۵. عقلانیت اجتماعی در فرایند گفتگویی ۶. تقویت و رشد صفت عقلانی یا عقلانیت ۷. عدالت در بستر آزادی رشد میکند، هر گاه آزادی بوده، عدالت هم رشد کرده و بر عکس.
